یکی از روش‌های مقایسه وضعیت کشورهای مختلف در صنعت مخابرات و موبایل، محاسبه آمار و تعداد آنتن‌های BTS نصب شده به نسبت جمعیت آن کشور است.
آمار تعداد BTS به ما می‌گوید هر کشور از نظر توسعه شبکه‌های مخابراتی و موبایل در چه وضعیتی است و کیفیت شبکه و آنتن‌دهی آن چگونه است.
این مقایسه‌ها نشان خواهد داد که آیا در ایران بیش از حد میانگین و نرمال، آنتن BTS نصب شده است یا آنکه برعکس، در مقایسه با حد میانگین و نرمال جهان و همین‌طور کشورهایی با میزان جمعیت مشابه با ایران (مثلاً ترکیه)، این اپراتورهای ایران هستند که شبکه خود را کمتر توسعه داده‌اند و بنابراین هنوز جا دارد تا آنتن‌های موبایل بیشتری نصب و راه‌اندازی کنند.
در مطلب زیر می‌خواهیم تعداد آنتن‌های BTS در جهان و کشوری مانند ترکیه را با ایران مقایسه کنیم و بعد با آمار و ارقام مستند، چند نتیجه‌گیری بزرگ داشته باشیم:
تعداد آنتن‌های BTS کل جهان
به گزارش گوگل، جمعیت کل جهان در انتهای سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۷.۵۳ میلیارد نفر بود. بیش از ۷ میلیارد گوشی موبایل فعال در جهان کار می‌کنند ولی کل دستگاه‌های متصل به شبکه‌های موبایل با احتساب اشیا، خودروها و هر دستگاه غیر انسانی دیگری نزدیک به ۵۰ میلیارد دستگاه می‌شود.
به گزارش موسسه OpenSignal، حدود ۷ میلیون آنتن موبایل و BTS فیزیکی در سراسر دنیا نصب شده است. توجه شود در اینجا فقط آنتن‌های BTS فیزیکی شمارش شده و منظور می‌شوند وگرنه کل دکل‌های مخابراتی اعم از فیزیکی و منطقی بیشتر از این تعداد است.
پس، به ازای هر یک ۱۰۷۶ نفر در دنیا ۱ آنتن BTS نصب شده است. بدیهی است این وضعیت در کشورهای توسعه یافته بهتر است و به ازای تعداد کمتری کاربر، ۱ آنتن BTS وجود دارد و برعکس در کشورهایی که از نظر توسعه شبکه‌های موبایل عقب‌تر هستند؛ شاید به ازای هر چند هزار نفر ۱ آنتن BTS نصب شده باشد.
تعداد آنتن‌های BTS در ترکیه
ترکیه از نظر جمعیتی نزدیک به کشور ایران است. گوگل می‌گوید کشور ترکیه تا پایان سال ۲۰۱۸ جمعتی حدود ۷۹.۸۱ میلیون نفر دارد.
جمیعت ایران در پایان سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۸۱.۱۶ میلیون نفر گزارش شده است. بنابراین، این دو کشور از نظر فاکتور جمعیتی به یکدیگر نزدیک هستند. البته، از نظر مساحت، ترکیه کشور بسیار کوچک‌تری است (۷۸۳.۵۶۲ کیلومتر مربع در برابر ۱.۶۴۸.۱۹۵ کیلومتر مربع).
آخرین گزارش‌های منتشر شده از وضعیت مخابراتی این کشور نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۹۰ هزار آنتن BTS فیزیکی در ترکیه فعال بودند.
اگر کل جمعیت این کشور را بر تعداد آنتن‌های BTS تقسیم کنیم؛ به ازای هر ۸۸۷ نفر یک آنتن BTS نصب شده وجود دارد. یک آمار بسیار خوب که نشان‌دهنده سطحِ توسعه‌یافتگی این کشور در بخش شبکه‌های موبایل است.
آمار BTS در کشور ترکیه از آمار جهانی نیز بسیار بهتر است و نشان می‌دهد در این کشور نباید مشکل آنتن‌دهی یا پوشش ضعیف شبکه برای دیتا وجود داشته باشد. البته، مساحت کشور ترکیه که تقریبا نصف ایران است نیز مزیت بر علت شده است.
تعداد آنتن‌های BTS ایران
به استناد گزارش‌های سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، در ایران حدود ۶۰ هزار آنتن BTS فیزیکی نصب شده است که مجموع آنتن‌های سه اپراتور موبایل در کشور هستند.
جمعیت ایران به گزارش گوگل حدود ۸۱.۱۶ میلیون نفر است. پس، آمار آنتن BTS در ایران می‌شود هر ۱۳۵۲ نفر یک آنتن. در این آمار باید پراکندگی جغرافیایی کشور ایران و مساحت دو برابری نسبت به کشوری مانند ترکیه را نیز در نظر بگیریم.
اگرچه ایران در سال‌های اخیر رشد جهشی در توسعه شبکه‌های موبایل داشته و هریک از اپراتورهای مخابراتی توانسته‌اند با ارتقاء نسل فنآوری ارتباطات موبایل خود و همچنین افزایش تعداد آنتن‌های BTS مربوطه، به یک وضعیت مطلوب برسند ولی مشخص است که هنوز با وضعیت ایده‌آل فاصله داریم.
با مقایسه تعداد آنتن‌های BTS نصب شده در دو کشور ایران و ترکیه، می‌توان نتیجه‌گیری کرد در سال‌های آینده می‌تواند نزدیک به ۴۰ هزار سایت و آنتن موبایل دیگر در ایران نصب شود.
البته، وضعیت ایران در آنتن‌های BTS نسبت به بسیاری از کشورهای دنیا مطلوب‌تر است. برخی کشورهای معروف دنیا تازه توانستند شبکه 3G خود را در سراسر کشورشان توسعه دهند و امکان اتصال دیتا برای شهروندان آنها فراهم شود.
سرانه BTS بیشتر، کیفیت شبکه بهتر
چرا تعداد BTS بیشتر برای جمیعت یک کشور شاخص کلیدی در توسعه شبکه‌های مخابراتی است و ارزش بسیار بالایی دارد؟
هر آنتن BTS حداکثر از ۳ هزار کاربر پشتیبانی می‌کند ولی هرچه تعداد کاربران کمتری به یک BTS متصل شوند و تعداد آنتن‌های BTS نزدیک آنها بیشتر باشد؛ به طور محسوسی کیفیت شبکه از نظر سرعت دسترسی، سرعت انتقال اطلاعات، نرخ موفقیت برقراری مکالمات، نرخ موفقیت در Hand-Over یا دست به دست شدن ترافیک در حال حرکت بین سایت‌های مجاور، کیفیت گیرندگی و … افزایش خواهد یافت.
در یک شهر، برخلاف تصور اشتباهی که وجود دارد؛ تعداد آنتن‌های BTS بیشتر علاوه بر بهبود آنتن‌دهی و سرعت اینترنت، می‌تواند در سلامت افراد جامعه نیز تاثیرگذار باشد. چون این اتصال به آنتن‌های دورتر است که باعث افزایش چگالی توان تشعشعات رادیویی گوشی موبایل می‌شود که حاشیه اطمینان برای پرتوگیری را کمتر کرده و از حاشیه سلامت کاربران نیز می‌کاهد.
هرچه تعداد آنتن BTS در یک کشور افزایش پیدا کند؛ کیفیت خدمات ارتباطی و شبکه‌های بی‌سیم رشد خواهد داشت و مشکلاتی مانند قطعی سرویس، آنتن‌دهی بد، در دسترس نبودن شبکه، سرعت پایین اینترنت دیتا و ده‌ها مشکل دیگر رفع می‌شوند.
در کشوری مانند چین با جمعیتی نزدیک به ۱.۴ میلیارد نفر، هر اپراتور مخابراتی بیش از چند صد هزار آنتن BTS نصب شده دارد. سه اپراتور مخابراتی عمده این کشور در مجموع نزدیک به ۱ میلیون آنتن BTS نصب شده دارند.
جمعیت کشورهایی مانند چین و هند با ایران قابل مقایسه نیستند ولی اهمیت به توسعه شبکه‌های مخابراتی و نصب آنتن‌های BTS بیشتر به همراه لزوم دسترس‌پذیری آنتن‌های موبایل برای تمام مردم، نکاتی است که می‌تواند مورد توجه و اهتمام قرار گیرد.
رشد نمایی اشیای متصل به اینترنت
در اینجا، نکته بسیار مهم دیگری هم وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
دوباره به آمار ارائه شده در ابتدای این مطلب اشاره کنیم: ۷ میلیارد گوشی موبایل و ۵۰ میلیارد دستگاه متصل به شبکه. یعنی دستگاه‌های متصل به اینترنت در سال‌های اخیر رشد نمایی داشته‌اند و در بررسی وضعیت تعداد آنتن‌های BTS نباید فقط جمعیت یک کشور یا کل جهان را در نظر گرفت.
تعداد دستگاه‌هایی که به آنتن‌های موبایل متصل می‌شوند؛ چندین برابر جمعیت انسان‌ها است.
این دستگاه ها عموماً برای ارائه خدمات ماشین – با – ماشین مورد استفاده قرار می‌گیرند و هر یک در داخل خود دارای مودم‌های ارتباطی از قبیل NB-IoT LoRA و غیره هستند که آنها نیز به طریقی به آنتن BTS متصل می‌شوند و پهنای‌باند می‌خواهند.
این دستگاه‌ها بخش سخت‌افزاری و شبکه‌ای خدمات متنوعی را بنا می‌گذارند که اصطلاحاً بازارهای عمودی یا صنایع عمودی نام دارند و سنگ زیربنای تحول دیجیتالی هستند، همچنان که به عنوان زیربنای فناوری مورد نیاز برای بنای شهر هوشمند نیز تلقی می‌شوند.
طبق دسته‌بندی گارتنر، در سطح سازمانی اشیاء متصل به اینترنت به دو دسته اول، دستگاه های عمومی یا میان صنعتی که در صنایع مختلف به کار می‌رود (Cross-Industry) و دسته دوم، اصطلاحاً دستگاه‌های خاص عمودی (Vertical-Specific) می‌نامند که در برخی صنایع ویژه یافت می‌شود، از جمله تجهیزات تخصصی مورد استفاده در اتاق عمل بیمارستان‌ها و دستگاه‌های ردیابی در کشتی‌های حامل کانتینر و هواپیماها، شبکه‌های توزیع نیروی برق، گاز و آب، و … که پیش‌بینی می‌شود که در هر دو دسته رشد غیرقابل تصوری روی دهد.
گارتنر همین‌طور معتقد است که در بازار مصرفی، ساعت‌های هوشمند، ردیاب‌های تناسب اندام و لوازم خانگی پرمصرف از قبیل خودروهای متصل و یخچال، محبوب‌ترین ابزارهای متصل به اینترنت خواهند بود.
پس، طبیعی است که هر سال میلیون‌ها دستگاه جدید به شبکه موبایل افزوده شوند و برای سرویس‌دهی به آنها باید ظرفیت‌سازی کرد.
به همین دلیل، اپراتورهای موبایل به طور دایم در حال تلاش برای افزایش تعداد آنتن‌های BTS هستند و می‌خواهند دکل‌های بیشتری در شهرها، شهرک‌های صنعتی و روستاها و به موازات شبکه‌های برق و گاز و آب و … نصب شود.
این تلاش بیشتر برای پاسخ‌گویی به یک نیاز و ضرورت برای آینده و توسعه شبکه است؛ با رعایت اصول و قوانین مرتبط با حفاظت ایمنی تشعشع آنتن‌ها تا مردم با حاشیه اطمینان بزرگ و مناسبی بتوانند به همزیستی خود با سایت‌های BTS ادامه دهند!
