براساس یک تحقیق جدید، لاک‌پشت‌های غول‌پیکر آن‌گونه که در راه رفتن روی زمین کند هستند، در یادگیری کند نیستند. به‌گفته دانشمندان، این موجودات بزرگ نه‌تنها می‌توانند کارهای هدفدار را به‌خوبی یاد بگیرند، بلکه برخی از آن‌ها حتی می‌توانند چیزهایی که یاد گرفته‌اند را تا ۹ سال به‌خاطر بسپارند.
محققین، در طول آموزش هشت لاک‌پشت Galapagos و نه لاک‌پشت Aldabra از دو باغ‌وحش متفاوت، متوجه شدند که این موجودات غول‌پیکر یادگیرنده‌های سریعی هستند؛ به‌ویژه اینکه اگر در کنار هم این کار را انجام دهند. گروه تحقیق در مقاله خود نوشته‌اند: ما در مطالعه خود به شواهدی درباره یادگیری اجتماعی لاک‌پشت‌های Galapagos و Aldabra دست یافتیم.
شاید این موضوع برای شما کمی عجیب به نظر برسد، اما باید بگوییم که واقعیت دارد. در حال‌حاضر دانسته‌های ما درباره خانواده لاک‌پشت‌ها و به‌ویژه لاک‌پشت‌های غول‌پیکر بسیار محدود است.
لاک‌پشت‌های غول‌پیکر، در طول تاریخ، به‌عنوان موجودات منزوی و کم‌هوش در نظر گرفته شده‌اند، اما در سال‌های اخیر مشخص شده است که ما چقدر درباره آن‌ها اشتباه فکر می‌کردیم.
پیش از این، مطالعات متعددی نشان داده بودند که لاک‌پشت‌های Aldabra قادر به یادگیری کارهای پاداش‌دار هستند. اخیرا نیز مطالعه‌ای بر روی لاک‌پشت‌های پاقرمز اثبات کرده بود که این موجودات می‌توانند درصورت دریافت یک توت‌فرنگی به‌عنوان پاداش، کار کردن با یک صفحه لمسی را یاد بگیرند. دانشمندان همچنین در سال 2017 کشف کردند که این گونه‌های خاص، دارای حافظه طولانی‌تری نسبت به آنچه که تصور می‌شد، هستند و می‌توانند علایم دیداری را تا ۱۸ ماه در حافظه خود نگه دارند.
با این‌حال، لاک‌پشت‌های Aldabra و Galapagos، حتی با وجود اینکه به‌صورت گروهی می‌خوابند، غذا می‌خورند و مهاجرت می‌کنند، اما کسی آن‌ها را به‌عنوان موجودات اجتماعی یا باهوش در نظر نمی‌گیرد. این لاک‌پشت‌ها همچنین مسافت‌های زیادی را طی می‌کنند که نشان می‌دهد آن‌ها احتمالا باید دارای حافظه جهت‌یابی خوبی باشند.
نویسندگان مقاله می‌نویسند: گرچه لاک‌پشت‌های غول‌پیکر ممکن است دارای روابط اجتماعی پیچیده‌ای، مانند آنچه که دانشمندان در سایر گونه‌ها یافته‌اند، نباشند، اما آن‌ها می‌توانند اطلاعات مربوط به منابع غذایی را از طریق نگاه کردن، به یکدیگر انتقال دهند.
گروه تحقیق برای تست کردن هوش این حیوانات، آزمایش ساده‌ای را با غذایی که به‌عنوان پاداش در نظر گرفته بودند انجام دادند. ابتدا لاک‌پشت‌ها یاد گرفتند که یک توپ رنگی را گاز بزنند. سپس به آن‌ها دو توپ رنگی نشان داده شد و درصورتی که می‌توانستند توپ هم‌رنگ با توپ قبلی را گاز بزنند، به آن‌ها پاداش داده می‌شد. هر کدام از لاک‌پشت‌ها، با یک توپ رنگی متفاوت مورد آزمایش قرار گرفتند و اگر انتخاب درستی نمی‌کردند پاداشی دریافت نمی‌کردند.
محققین، این تست را دو بار دیگر نیز انجام دادند؛ یکی بعد از ۹۵ روز و دیگری بعد از ۹ سال. هیچ تفاوتی بین باغ‌وحش‌ها وجود نداشت؛ جز اینکه در یکی از آن‌ها، لاک‌پشت‌ها به‌طور انفرادی آموزش دیدند و در دیگری به‌صورت گروهی.
محققین متوجه شدند که همه لاک‌پشت‌ها، در مرحله دوم آزمایش، یعنی انتخاب توپ درست از بین دو توپ رنگی، به‌خوبی عمل کردند. اما از آنجاییکه هر لاک‌پشت، یک توپ رنگی مختص‌به‌خودش را داشت، در گروه بودن آن‌ها، کمکی به سرعت یادگیری‌شان در مرحله اول که صرفا گاز زدن یک توپ رنگی بود، نکرد.
نویسندگان مقاله در این‌باره می‌گویند: در شرایط آزمایش گروهی، این احتمال وجود داشت که یک لاک‌پشت مشاهده‌گر، با دیدن اینکه همنوع‌اش با یک توپ تعامل می‌کند، به سمت هدف جذب شود. ضمنا از آنجاییکه حیوان مشاهده‌گر می‌توانست ببیند که اعضای گروه‌اش در قبال تشخیص درست، غذایی را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند، احتمالا نسبت به یادگیری آن کار ترغیب می‌شده است.
در پایان آزمایش، همه لاک‌پشت‌ها کارهای موردنظر را به همان سرعت سایر مهره‌داران انجام دادند. آن‌ها همچنین توانستند چیزهایی را که یاد گرفته بودند، در حافظه خود به خاطر بسپارند؛ بطوریکه بعد از گذشت سه ماه، اکثر لاک‌پشت‌ها قادر بودند شرایط آزمایش را خیلی سریع به یاد بیاورند. آن‌ها حتی بعد از ۹ سال هم آن را سریع به‌خاطر آوردند.
محققین همچنین متوجه دو نوع حافظه در این حیوانات شدند: حافظه ضمنی (implicit) و حافظه آشکار (explicit). در مرحله اول آزمایش که لاک‌پشت‌ها فقط لازم بود به سمت هدف موردنظر حرکت کنند، آن‌ها یک حافظه ضمنی از خودشان نشان دادند؛ به این معنی که به‌طور آگاهانه آن اطلاعات را به خاطر نمی‌آوردند. اما در مرحله دوم آزمایش، یعنی زمانی که لاک‌پشت‌ها مجبور به انتخاب بین رنگ‌ها بودند، آن‌ها براساس حافظه آشکار خود، که آگاهانه و طولانی‌مدت بود، عمل کردند.
البته باید بگوییم که تحقیقات بیشتری برای تایید این نتایج لازم خواهد بود؛ چراکه در مطالعه حاضر علاوه‌بر اینکه بر روی تعداد کمی از لاک‌پشت‌ها انجام شده است، بلکه برخی از لاک‌پشت‌ها، به‌خاطر بی‌علاقگی، مرحله دوم را هم به اتمام نرساندند.
با این‌همه، به نظر می‌رسد که مطالعه جدید تا حدود زیادی به ما کمک کرده است که دانسته‌های خود را درباره توانایی‌های لاک‌پشت‌های غول‌پیکر افزایش دهیم و هوش این موجودات را مثل قبل دستکم نگیریم.
نتایج این تحقیق در مجله Animal Cognition چاپ شده است.
اتفاقا در همه فرهنگها لاک‌پشت مظهر دانایی و تجربه بوده