مدتی می‌شود که صادرات خودرو اصلا وضعیت خوبی ندارد. خودروسازان کشور سعی کرده بودند که در سال‌های قبل تمام محصولات خود را به کشورهایی مثل عراق و سوریه صادر کنند. اما به تدریج دیگر این روند متوقف شده و شاهد کاهش هر روزه صادرات خودرو به کشورهای مذکور بودیم.
براساس اظهاراتی که صورت گرفته بود، بعضی‌ها تحریم‌ها را دلیل کاهش این نوع از صادرات به کشورهای دیگر می‌دانستند. اما نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که محصولات ایرانی نمی‌تواند در سطح جهانی با دیگر محصولات رقابت کند. محصولات خودروسازان نیز به کیفیتی مجهز شده‌اند که نتوانند در داخل کشور استانداردهای 85گانه را کسب کند. همین امر باعث شده است تا بسیاری از افراد احساس نارضایتی فراوانی را در این حوزه تجربه کنند.
همچنین نکته مهم دیگر میزان تولید خودروسازان است؛ این سطح از تولید هنوز در مرحله خیلی پایینی قرار دارد در نتیجه نمی‌تواند نیاز بازار داخلی خودرو را به راحتی برطرف کند. حتی در صورت انجام شدن صادرات خودرو به کشورها، همین کشورهای مذکور باید در ابتدای صف قرعه‌کشی خودروسازان قرار بگیرند.
اما خودروسازان داخلی برای این مسئله اهمیتی قائل نیستند و در حال انجام برنامه‌ریزی‌هایی برای صادرات محصولات‌شان به کشورهای خارجی هستند. اگر بخواهیم از این جریان مثالی بزنیم، صادرات 200 دستگاه خودرو به ارمنستان نمونه خوبی است. ایران‌خودرو کمی قبل این خودروها را به ارمنستان صادر کرده بود.
اما اکنون مدیرعامل این شرکت (مهدی خطیبی) اعلام کرده است که قرار است 3500 دستگاه خودرو به آذربایجان صادر شود؛ یعنی طی یک سال آینده این میزان از صادرات خودروها با 50 درصد از صادرات کل سال‌های گذشته به این کشور برابری می‌کند.
صادرات خودرو، امری سیاسی؟!
اما سوالی که اینجا پیش می‌آید این است که دلیل فراوانی صادرات خودرو به کشوهای خارجه به دلیل کیفیت مناسب این خودروها است؟
خب در پاسخ باید بگوییم که خیر! این امر جنبه‌ای سیاسی دارد. طبق نظرات کارشناسان، صادرات محدود خودروهای ایرانی به برخی از کشورها مثل روسیه یا ارمنستان تنها دلایل سیاسی داشته و نشانه پیشرفت و توسعه صنعت خودروسازی کشورمان نخواهد بود.
کارشناسان همچنین گفته‌اند که کیفیت خودروهای ایرانی پایین بوده و آنها توان مقابله با خودروهای دیگر را در بازارهای جهانی ندارند؛ چون افراد می‌توانند در این کشورها با پرداخت همان هزینه یا حتی هزینه کمتر خودرو باکیفیت‌تری تهیه کنند.
عمر مفید خودروهای ترک چقدر است؟
کشور ایران از جمعیت 85 میلیونی برخوردار است اما همچنان در صنعت خودروسازی با مشکلات فراوانی مواجه شده است! کشور ترکیه نیز با همین میزان جمعیت توانسته به پیشرفت خوبی برسد و رشد 1.8 درصدی صادرات خودرو را تجربه کند. طبق گفته این کشور، درآمد ترکیه از صادرات خودرو تنها در ماه اکتبر 2.65 میلیارد دلار تخمین زده شده بود.
ترکیه در سال 2021 توانسته بود حدود 9 میلیارد و 369 میلیون دلار صادرات به کشورهای دیگر انجام دهد. اگرچه صنعت خودروسازی می‌تواند در هر کشوری به عنوان منبع زیان‌ده آن کشور معرفی شود ولی ترکیه توانسته با دارا بودن این صنعت نقش مهمی در بهبود شرایط اقتصادی خود ایفا کند.
البته صنعت خودروسازی ترکیه حدودا از 26 سال پیش شروع به کار کرده است این در حالی است که ایران فعالیت خود را از دهه 30 شروع کرده و همچنان ادامه دارد. همین امر موجب شده تا خودروسازان این پرسش را مطرح کنند که چرا تاکنون نتوانستنه‌اند از تجربه‌های پیشین خود یا کشورهای همسایه استفاده کنند؟ چون از این طریق به راحتی می‌توانند از خطر ورشکسته شدن جلوگیری کنند.
ترکیه به کشورهایی مانند فرانسه، ایتالیا، آلمان، اسپانیا، بریتانیا، لهستان، مصر، اسلوونی و آمریکا خودرو صادر کرده است. تونس، عراق، ژاپن، لبنان، پلی‌نزی و مولداوی نیز در این لیست قرار دارند. اما ایران اکنون با از دست دادن مقاصدی همچون سوریه و عراق با خطراتی در این صنعت مواجه شده است.
