حالت سوسو زدن (Flickering) به خاموش و روشن شدن متناوب صفحهنمایش اشاره دارد. این پدیده اگرچه احتمالا محسوس بهنظر نمیرسد؛ اما چشم انسان به لحاظ فیزیولوژیکی کماکان نسبت به سوسو زدن نمایشگر واکنش نشان داده و با تغییر سطح روشنایی، عنبیه چشم نیز منبسط و منقبض میشود. این واکنش فیزیولوژیکی غیرارادی احتمالا علت بروز برخی سردردها خصوصا پس از تماشای طولانیمدت نمایشگر را توضیح میدهد. در چنین وضعیتی چشمها بهدلیل فعالیت شدید احساس خستگی خواهند کرد. این سناریو مشخصا هنگام مشاهده صفحهنمایش در فضاهای تاریک بیشتر صدق میکند.
دلیل پدیده سوسو زدن نمایشگر
متاسفانه سوسو زدن نمایشگر در گوشیهای موبایلی خصوصا مدلهای مجهز به پنلهای اولد کماکان یک مشکل اساسی برای بسیاری از کاربران محسوب میشود. اما دلیل سوسو زدن نمایشگر اسمارتفون چیست؟ سختافزار نمایشگر در یک گوشی هوشمند بر پایه فناوریهای LCD (نمایشگر کریستال مایع) یا اولد (دیود ساطعکننده نور ارگانیک) طراحی میشود. پنل LCD بهصورت مستقل از خود نور ساطع نمیکند؛ اما از یک LED با روشنایی بسیار بالا بهعنوان منبع نور پسزمینه بهره میگیرد. این مشخصه مشکل ضعف نور ناشی از نرخ گذردهی پایین پنل LCD را جبران میکند (مشکلی که اساسا بهدلیل وجود فیلتر رنگی RGB ایجاد میشود). از سوی دیگر در پنلهای اولد هر پیکسل به خودیخود یک اولد بهشمار رفته و قادر به تولید روشنایی بهصورت مستقل خواهد بود.
همانطور که همگی میدانیم؛ نمایشگرهای اسمارتفونی از دیودها (اولد یا LEDهای مورد استفاده در پنلهای LCD) تشکیل میشوند. خصوصیات فیزیکی ذاتی دیود موجب میشوند تا میزان روشنایی LED با تغییرات جریان نوسان نموده و این پدیده قطعا بر رنگ LED نیز تاثیر میگذارد. بنابراین تولیدکنندگان اسمارتفون به منظور تغییر سطح روشنایی نمایشگر از تکنیکی موسوم به (Pulse Width Modulation (PWM استفاده میکنند.
در این روش به منظور خاموش و روشن کردن LEDها از پالس با فرکانسهای متفاوت استفاده میشود. با اینحال تغییر وضعیت LED میان حالات روشن و خاموش (یا بهعبارت دیگر همان سوسو زدن) معمولا به لحاظ بصری قابل رویت نیست. به بیان دیگر ما صرفا تغییر روشنایی نمایشگر را تشخیص میدهیم. میزان تغییرات روشنایی پنل به مدت زمان خاموش یا روشن ماندن LEDها بستگی دارد. با طولانیتر شدن زمان خاموشی، نمایشگر نیز تاریکتر بهنظر خواهد رسید.
بنابراین اگرچه نمایشگرهای LCD و اولد از روشهای تغذیه متفاوتی برای منابع نوری بهره میگیرند؛ اما حالت سوسو زدگی در هر 2 فناوری به چشم میخورد. با اینحال مشکل سوسو زدن در نمایشگرهای اولد معمولا شدیدتر از پنلهای LCD است. در وهله نخست دامنه فرکانسی PWM در نمایشگر اولد با پنل LCD متفاوت است. محدوده فرکانس PWM در نمایشگرهای اولد تقریبا بین 50 تا 500 هرتز است؛ در حالیکه در نمایشگرهای LCD این بازه از 1000 هرتز یا بالاتر آغاز میشود. ثانیا از آنجا که چشم انسان (حداقل چشم اکثر افراد) به حالت سوسو زدگی تا سقف 250 هرتز حساس است؛ لذا تعجبآور نیست که اعلام کنیم نمایشگرهای اولد احتمالا بیش از پنلهای LCD موجی خستگی چشم کاربران خواهند شد.
پس واسه همینه شبا بی گوشی خوابمنمیبره
باید چشمم خسته شه
و به ابن خستگی از طریق نمایشگرش عادت کردم?