این مقاله شامل یک راهنمای خرید کارت گرافیک برای همه افراد است تا بتوانید هنگام خرید کارت گرافیک انتخاب هوشمندانه‌ای داشته باشید.
کارت‌گرافیک برای افرادی که قصد دارند کاری فراتر از کارهای روزمره با سیستم خود انجام دهند، مهمترین بخش به‌حساب خواهد آمد. وظیفه اصلی هنگام بازی کردن یا برخی دیگر از کارهای سنگین به کارت‌گرافیک سپرده شده است. از این بابت خرید کارت مناسب برای بسیاری از افراد حائز اهمیت میشود. ما نیز در این مقاله قصد داریم تا بخش‌های مختلفی از مشخصات هر کارت‌گرافیک را برای شما شرح دهیم.
وی‌رم
پردازنده‌های گرافیک نیاز به پردازش‌های بسیار سنگین‌تری نسبت به پردازنده‌های عادی دارند و از این جهت نیاز دارند تا برخی قطعات آن‌ها بهتر و قوی‌تر باشد. یکی از این قطعات که نیاز دارد متفاوت باشد حافظه رم آن است. جدا از این مسئله که کارت نیاز به یک حافظه با سرعت بیشتر نسبت به حافظه رم عادی دارد، نیاز به یک مقدار ثابت از رم نیز دارد و نمی‌‌تواند با مقادیر مختلف کار کند.
به همین دلیل کمپانی‌های سازنده کارت‌گرافیک، یک رم اختصاصی بر روی کارت‌ها قرار می‌دهند که هم مقدار ثابت داشته و هم سرعت بسیار بیشتری دارد. این حافظه VRam یا Video Ram نام دارد. وی‌رم همانند یک رم عادی، دو فاکتور مهم نسل و مقدار ظرفیت را دارد. نسل‌های مختلف وی‌رم با GDDR نمایش داده میشود که طبیعتا هرچه نسل وی‌رم بیشتر باشد، سرعت بیشتر و عملکرد بهتری خواهد داشت.
هنگام خرید کارت گرافیک توجه داشته باشید که مقدار وی‌رم کارت بیشتر از مقدار لازم برای شما باشد.
هسته‌ها
در گذشته نه‌چندان دور، تنها معیاری که هنگام خرید کارت‌گرافیک سنجیده می‌شد مقدار وی‌رم آن بود که مستقیما با عملکرد آن رابطه داشت. اما امروزه این معیار برای سنجش عمکلرد کافی نیست چرا که وی‌رم، کارها را انجام نمی‌دهد و این هسته‌ها هستند که قدرت کارت را مشخص می‌کنند. وی‌رم تنها وظیفه‌ای که دارد محدود نکردن عملکرد کارت است.
این به معنی است که ممکن است یک کارت گرافیک جدیدتر با حافظه کمتر به مراتب بهتر از کارت قدیمی اما با حافظه بیشتر، عملکرد داشته باشد. در کارت‌گرافیک‌ها هسته‌های مختلفی قرار دارند که هر یک برای انجام کار خاصی بهینه سازی شده‌اند. به‌همین دلیل در ادامه مدل‌های مختلف هسته‌ها در کارت‌گرافیک را توضیح می‌دهیم، چرا که معیار اصلی، عملکرد آن‌هاست.
Shading Units
این هسته‌ها کارهای اصلی پردازش تصویر را انجام می‌دهند که در کارت‌های انویدیا به نام CUDA Cores و در کارت‌های ای‌ام‌دی به نام Stream Processors شناخته می‌شوند.
TMU
این هسته‌ها که Texture Mapping Unit نامیده می‌شوند، وظیفه اصلی پردازش تکسچرها را دارند. تکسچرها همان تصاویری هستند که نقش بافت را برای اجسام سه بعدی ایفا می‌کنند. اجسام بدون تکسچر یک جسم به صورت تک رنگ بدون جزئیات خواهند بود.
ROP
نام اصلی این هسته‌ها Render Output Unit است که آخرین پردازش‌ها را روی پیکسل‌ها انجام می‌دهند و جزو آخرین مرحله فرآیند پردازش تصویر به حساب می‌آید.
RT
هسته‌های RT یا همان Ray Tracing همانطور که از نامشان پیداست برای محاسبه‌های سیستم نورپردازی ری تریسینگ طراحی شده‌اند تا بار پردازش آن را از هسته‌های عادی بردارند. این هسته‌ها تنها روی کارت‌های سری 2000 و 3000 انویدیا و تنها سری 6000 ای‌ام‌دی موجود است که برای هر کمپانی طراحی خاصی دارند و هسته‌های انویدیا عملکرد بهتری نسبت به رقیب خود دارند.
Tensor
این هسته‌ها برای پردازش محاسبات هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ طراحی شده‌اند که اصل عملکرد آن‌ها برای افرادی است که در این حوزه فعالیت دارند اما انویدیا از این هسته‌ها برای پردازش تکنولوژی DLSS برای بازی‌ها نیز استفاده می‌کند. هنوز کارت‌گرافیکی از ای‌ام‌دی با هسته‌های مشابهی عرضه نشده است.
واحدهای پردازشی
در کارت‌های ای‌ام‌دی به صورت Compute Unit و در کارت‌های انویدیا به صورت Streaming Multiprocessors مطرح می‌شوند و به معنی مجموعه‌ای از هسته‌ها هستند که در کنار هم کار می‌کنند. برای مثال در یکی از کارت‌های ای‌ام‌دی، 2048 هسته Shading و 32 هسته ری‌تریسینگ به همراه دیگر هسته‌ها قرار دارد و این کارت 32 واحد پردازشی دارد یعنی هر 64 هسته Shading به همراه یک هسته ری‌تریسینگ و تعدادی دیگر از هسته‌ها در کنار هم فعالیت می‌کنند.
هنگام خرید کارت گرافیک نیازی به توجه خاصی به این بخش ندارید و بیشتر بخش بچنمارک‌‌ها ملاک است. اگر دو تکنولوژی DLSS و Ray Tracing برای شما اهمیت دارد، باید از وجود هسته‌های مربوطه در کارت اطمینان حاصل نمایید.
رابط PCI-E
رابط اصلی بین مادربرد و کارت‌گرافیک، PCI-E نام دارد که نسل‌های مختلفی دارد که این نسل‌ها در سرعت انتقال اطلاعات بین دو قطعه تفاوت دارند.
هنگام خرید کارت گرافیک باید توجه داشته باشید که نسل PCI-E مادربردتان از نسل کارت‌تان بیشتر باشد در غیر این صورت عملکرد کارت‌گرافیک شما محدود خواهد شد.
دما
یکی از مهمترین بخش‌های کارت‌گرافیک کنترل دمای آن توسط فن‌های آن است چرا که دمای بالا باعث افت عملکرد کارت در طول زمان میشود و حتی ممکن است تا حدی به خود کارت آسیب وارد شود. نسخه‌های مختلف یک کارت، طراحی و فن‌های مختلفی دارند که باعث میشود عملکرد متفاوتی در این امر داشته باشند.
هنگام خرید کارت گرافیک بعد از این که مدل خود را انتخاب کردید، باید با کمی تحقیق در اینترنت، از خنک بودن کارت در شرایط مختلف اطمینان حاصل کنید.
فرکانس
فرکانس نشان‌دهنده این است که هر هسته کارت تا چه حد فعالیت می‌کند. هرچه این مقدار بیشتر باشد بهتر است اما فرکانس معیار خوبی برای سنجش عملکرد بین دو کارت‌گرافیک مختلف نیست چرا که تعداد هسته و قدرت هسته اهمیت بالاتری دارد. اما هنگام مقایسه یک مدل کارت‌گرافیک ساخته شده توسط سازنده‌های مختلف، فرکانس اهمیت بالایی دارد.
چرا که فرکانس بالا، دما را بالا می‌برد و سازنده‌ها با توجه به سیستم خنک کننده‌ای که انتخاب می‌کنند، فرکانس را بالا یا پایین می‌کنند. در واقع زمانی که شما اورکلاک می‌کنید فرکانس کارت را افزایش می‌دهید. سازنده‌ها هم در صورتی که خنک کننده خوبی داشته باشند، کارت‌گرافیک را با اورکلاک پیش‌فرض عرضه می‌کنند تا عمکلرد، کمی بهتر از رقبا داشته باشند. یا برعکس فرکانس را پایین آورده تا در هزینه ساخت خنک کننده صرفه‌جویی کنند.
هنگام خرید کارت گرافیک باید بررسی کنید که فرکانس مدل و سازنده‌ای که انتخاب کردید از کارت‌های مشابه خود پایین‌تر نباشد.
ابعاد و فضای نصب
کارت‌گرافیک‌ها در ابعاد مختلف تولید می‌شوند تا در کیس‌ها با ابعاد مختلف جا شوند. فضای نصب با سانتی‌متر یا اسلات مطرح میشود.
هنگام خرید کارت گرافیک باید مطمئن شوید که کیس شما ظرفیت نصب کارت با این ابعاد را داشته باشد.
مصرف برق
معمولا بخش اعظم مصرف برق سیستم، صرف کارت‌گرافیک‌ها میشود چرا که مصرف برق آن‌ها بسیار بالاست. همچنین کارت‌گرافیک‌های امروزی از تعدادی سیم برق 6 یا 8 پین برای ورودی برق استفاده می‌کنند.
هنگام خرید کارت گرافیک در مرحله اول باید چک کنید که مجموع مصرف برق قطعات شما از توان پاورتان کمتر باشد. در مرحله دوم، به تعداد و نوع کابل ورودی برق توجه داشته باشید که توسط پاورتان پشتیبانی شده باشد.
درگاه‌ها
در گذر سال‌ها همراه با پیشرفت کارت‌گرافیک‌ها و صفحه‌نمایش‌ها، درگاه‌های مختلفی نیز به بازار عرضه شده‌اند که هر کدام توانایی خاص خود را دارند.
هنگام خرید کارت گرافیک باید بررسی کنید که حداقل یک درگاه مشترک بین کارت گرافیک و مانیتورتان موجود باشد.
معماری و نسل
همانطور که در مقاله راهنمای خرید پردازنده گفتیم، معماری یکی از مهمترین بخش‌های پردازنده‌هاست. معماری نحوه ساخت و عملکرد پردازنده را مشخص می‌کند و در کل تاثیر بسیار مهمی روی میزان قدرت کارت می‌گذارد.
هنگام خرید کارت گرافیک خیلی نمی‌توانید از روی معماری، دو کارت را باهم مقایسه کنید و بیشتر باید بخش بنچمارک‌ها را بررسی کنید اما هرچه معماری به‌روز تر باشد عملکرد بهتری خواهد داشت و تا مدت زمان بیشتری آپدیت درایوری خواهید داشت.
ویژگی‌های نرم‌افزاری
هنگام خرید کارت‌گرافیک ممکن است چشمتان به عباراتی مانند DirectX, OpenCl, OpenGl و غیره بیافتد. این‌ها مجموعه‌ای از امکانات هستند که در اختیار توسعه دهندگان بازی‌ها و برنامه‌ها قزاز می‌گیرند و هنگامی که محصولی با استفاده از این امکانات ساخته میشود، برای اجرای آن لازم است که این مجموعه‌ها توسط کارت شما پشتیبانی شود. برای همین، کتاب‌خانه‌های پشتیبانی شده توسط کارت، در بخش مشخصات آن نوشته میشود.
هنگام خرید کارت گرافیک اگر کارت‌گرافیک مدنظر شما به تازگی عرضه شده، به احتمال زیاد از آخرین نسخه‌های این کتاب‌خانه‌ها پشتیبانی می‌کند. به صورت کلی هرچه ورژن استفاده شده به‌روزتر باشد، بهتر است. حواستان باشد که برای نصب ویندوز 11 کارت شما باید حداقل دایرکت‌ایکس 12 را پشتیبانی کند.
ویژگی‌های ظاهری
هر مدل کارت‌گرافیکی که توسط ای‌ام‌دی یا انویدیا ساخته میشود، توسط دیگر کمپانی‌ها نیز عرضه میشود که هرکدام ظاهر و سیستم خنک‌کننده متفاوتی دارند. ظاهر کارت ممکن است برای شما معیار مهمی برای خرید باشد.
هنگام خرید کارت گرافیک می‌توانید تا حدی چاشنی سلیقه را نیز به انتخاب خود بیافزایید.
بنچمارک‌ها
در این بخش مشخص میشود که عملکرد نهایی کارت چگونه است. بهترین معیار برای سنجش عملکرد دو کارت، مقایسه بنچمارک‌های آن دوست. برای کارهای مختلفی مانند ادیت فیلم، بازی‌ها و رندرها بنچمارک‌های مختلفی وجود دارد.
هنگام خرید کارت گرافیک می‌توانید با کمی تحقیق و دیدن این نتایج، عملکرد کلی کارت را بسنجید.
